We zitten in een evolutionaire en vernieuwende tijd waarbij niet alleen volwassenen heel veel digitaal communiceren en werken, maar ook kinderen en jongeren. Steeds meer kinderen worden van jongs af aan met een iPad in hun handen in een kinderstoel gezet, en dit gaat niet snel een ommekeer maken. 

Ook mijn leeftijdsgenoten zijn constant bezig met smartphones, laptops en sociale media, om zo bereikbaar mogelijk te zijn maar ook om zoveel mogelijk ‘up-to-date’ te zijn met wat er bij onze vrienden maar ook in de wereld gebeurt. Jongeren zijn veel bewuster geworden van wereldnieuws dan voor de digitale tijd, door het doorsturen of delen van artikelen, filmpjes, te scrollen op eender welk platform en onbewust de informatie te ontvangen en verwerken die er op het scherm tevoorschijn komt.

Ook cultureel is er een enorme groei online gebeurd. Het is tegenwoordig onmogelijk om zich los te maken van de artistieke, literaire, muzikale factor van het online leven, zo kan iedereen zijn creaties delen en gemakkelijk een verdienste maken aan een creatieve uitlaatklep. Passies en hobby’s worden de dag van vandaag hartelijk ontvangen door surfers, en alles wordt gedeeld. Wie beroemd wilt worden hoeft enkel een populair onderwerp of hobby te vinden (een bekwame gamer bijvoorbeeld) en elke dag bezig te zijn met het creëren en posten van filmpjes. Wie een goed esthetisch vermogen heeft, kan een simpel Instagram account omtoveren tot influencer account en hier zelfs aan verdienen door sponsors te vermelden en merken in de spotlight te zetten. 

Maar deze digitale wereld heeft ook zijn nadelen. Het is een dagelijkse gewoonte zodra we even niets te doen hebben te grijpen naar onze smartphone, en beginnen we doelloos te scrollen. Dit gedrag heeft ook een naam: ‘Passive Social Media Use’ (PSMU). (Aalbers, R.J. McNally, A. Heeren, S. de Wit & E.I. Fried. 2018)

sociale media en depressie

Het is voor de meesten van ons erg herkenbaar. Het lijkt misschien onschuldig maar dat is het niet. Mensen beginnen zich te distantiëren van het hier en nu en zijn eigenlijk constant bezig met wat er zich op hun scherm bevindt. Ook is het zo dat het bekijken van de levens van vrienden of ‘celebrities’ een meer negatieve indruk achterlaat op de kijker, en zelfs vaak een grote factor kan zijn in de depressie van de moderne tijd. 

Door sociale media sta je met iedereen in contact, wat communiceren heel gemakkelijk maakt, maar toch draagt het iets negatiefs met zich mee, het voedt namelijk het gevoel van er niet bij te horen. De behoefte om aanvaard te worden speelt in op die kwetsbaarheid. Populariteit wordt steeds belangrijker en ‘likes’ zijn hier een meter van. Het is de aard van de mens om onszelf met een ander te vergelijken. Soms wordt die vergelijking gebruikt als een inspiratiebron, maar voornamelijk voedt het een negatief zelfbeeld en draagt het een zekere onzekerheid met zich mee. 

Dat is de evolutie van tegenwoordig en de meningen zijn hierover verdeeld.

Voor een mentaal welzijn (maar eigenlijk ook fysiek) blijkt het erg belangrijk een gulden middenweg te vinden tussen het online bereikbaar en actief te zijn (in hoeverre bepaal je zelf), en het bewust aanwezig zijn in de ‘échte’ wereld en misschien ook eens durven die echte wereld niet heel de tijd te fotograferen en deze dan te posten in je story op Instagram.